چکیده:
این تحقیق به منظور برآورد میزان افت چوب در مراحل قطع و استحصال در دو روش بهره برداری سنتی و صنعتی در پارسل ۲۳ از سری یک حوزه آبخیز شماره ۱۷ شفت اجرا گردید. در این تحقیق پس از قطع درختان کلیه محصولات چوبی در ۴ طبقه قطری اندازه گیری شدند.
نتایج بدست آمده نشان داد که بیشترین میزان تولید محصولات چوب در هر دو روش بهره‌برداری در کلاسه قطری ۳ می باشد و کمترین میزان افت چوب نیز در کلاسه قطری ۳ می باشد.
میزان تولید محصولات چوبی در روش بهره‌برداری صنعتی در تمام کلاسه‌های قطری از روش بهره‌برداری سنتی بیشتر و میزان افت چوب در روش بهره برداری صنعتی در تمام کلاسه های قطری از روش بهره برداری سنتی کمتر است.
واژگان کلیدی: بهره برداری جنگل، افت بهره برداری، قطع و استحصال، کلاسه قطری
فصل اول:
مقدمه
۱-۱- مقدمه
کشورایران وسعتی حدود ۱۶۵ میلیون هکتاردارد که تنها ۱۰درصد از آنرا زمینهای با خاک مرطوب و آب فراوان شامل می شود وبقیه سطح کشور دارای آب و هوایی نیمه خشک تا خشک می باشد. جنگلهای تجارتی وانبوه تنها در مناطق مرطوب یعنی در دامنه البرز شمالی در سه استان گیلان و مازندران و گلستان وجود دارد. این مناطق در برنامه ریزیها بعنوان قطب تولید چوب در نظر گرفته شد که ۳/۱ میلیون هکتار از مجموع ۹/۱ میلیون هکتار پوشش جنگلی شمال بعنوان جنگل تجارتی محسوب میگردد. در این مساحت محدود ولی پر ارزش عملیات بهره برداری انجام می پذیرد. روند توسعه و پیشرفت در صنایع وابسته به چوب وارتقاء ارزش آن بعنوان یک ماده اولیه مورد نیاز و در نظر گرفتن امکان استفاده های بهتر و اصلح از کلیه محصولات جنگلی موضوع بررسی افت به لحاظ صنعتی و نوع محصولات بر اساس نیازهای مصرفی و صنعتی موجود در آنها از اهمیت خاصی برخوردار میباشد داشتن یکسری اطلاعات جدید و تکمیلی در ارتباط با تولیدات در بهره برداری نه تنها مفید و حتی ضروری خواهد بود. به منظور تامین حداکثر ارزش چوب، لازم است اولا مسئولین بهره برداری از کمیت و کیفیت محصولات احتمالی چوب از برداشت آگاهی داشته باشند تا بتوانند در زمینه برنامه ریزی امور(تعداد کارگر ساعت، ماشینها و هزینه ها، روشها یا سیستمهای بهره برداری و بعلاوه آگهی های پیش فروش، اطلاع از میزان و حدود در آمدها و غیره ) اقدامات و پیش بینی لازم اولیه را انجام دهند.
حجم کل نشانه گذاری را میتوان از صورت مجالس قطع در پارسل های مختلف قطع و نشانه گذاری با تقریب قابل قبول بدست آورد. این صورت مجالس تعداد، قطر برابر سینه، گونه، حجم واغلب ارتفاع تقریبی درخت را بدست میدهند. اما اینکه چوبهای برداشتی از چه ابعاد و اندازه وحجمی برخوردار میباشد و سهم حجمی هر یک از محصولات چه میزان است، نیاز به بررسی و تحقیق دارد. هدف این تحقیق بدست آوردن اینگونه اطلاعات بر روی گونه راش میباشد. با در دست داشتن این اطلاعات میتوان درصد حجمی و تعداد و ابعاد مختلف تولیدات چوبهای قابل انتظار از آن را استخراج نمود. البته در صد قسمتهای مختلف تولیدات (گرده بینه، چوب آلات الواری و تراورسی، لاشه کاتین، گرده کاتین و هیزم ) بسته به منطقه جنگلی، حاصلخیزی خاک، وضعیت آب وهوایی، گونه درخت، قطر برابر سینه یا سن درخت و حتی ارتفاع درخت متفاوت میباشد.
بدلیل وضعیت جنگلهای شمال ایران با شرایط خاص رویشگاهی و عدم اجرای روشهای صحیح جنگلداری که درختان اغلب قطور و حجیم میباشند و بنابه دلایلی که در فوق نیز اشاره گردید میبایستی برای مناطق مختلف جنگلهای تجارتی شمال کشور بررسی میزان افت چوب در مرحله قطع و تجدید حجم و استحصال انجام شود. به همین منظور تحقیق حاضر بعنوان گامی نخست در یکی از نقاط جنگلهای شمال ایران (پارسل ۲۳ از سری ۱ حوزه آبخیز شماره ۱۷ شفت) مطالعه گردید.
فهرست مطالب
صفحه عنوان
فصل اول: بیان مسئله ۲
۱-۱- مقدمه. ۳
۱-۲- اهداف… ۴
۱-۳- سابقه تحقیق.. ۵
فصل دوم :تعاریف.. ۹
۲-۱- اهمیت و ضرورت موضوع: ۱۰
۲-۱-۱- مشخصات بتانیکی گونه راش ایرانی.. ۱۰
۲-۱-۲- اهمیت گونه راش در بهره برداری.. ۱۱
۲-۲- تعاریف… ۱۲
۲-۲-۱- بهره برداری.. ۱۲
۲-۲-۲- روش بهره‌برداری صنعتی(روش گرده بینه‌بری) ۱۲
۲-۲-۳- روش بهره‌برداری سنتی.. ۱۲
۲-۲-۴- تجدید حجم. ۱۳
۲-۲-۵- گرده بینه. ۱۳
۲-۲-۶- گرده کاتین.. ۱۳
۲-۲-۷ – الوار. ۱۳
۲-۲-۸- تراورس… ۱۳
فصل سوم: مواد و روشها ۱۴
۳-۱- مواد. ۱۵
۳-۱-۱- منطقه مورد مطالعه. ۱۵
۳-۱-۱-۱- مشخصات عمومی.. ۱۵
۳-۱-۱-۲- وضعیت توپوگرافی.. ۱۵
۳-۱-۱-۳- وضعیت زمین شناسی.. ۱۶
۳-۱-۱-۴- وضعیت خاکشناسی.. ۱۶
۳-۱-۱-۵- وضعیت آب و هوایی.. ۱۷
۳-۱-۱-۶- وضعیت پوشش گیاهی.. ۱۸
۳-۱-۱-۷- وضعیت بهره برداری.. ۲۰
۳-۱-۱-۸- وضعیت جاده ۲۱
۳-۱-۱-۹- امکانات بهره برداری.. ۲۱
۳-۱-۲- وسایل مورد استفاده ۲۱
۳-۲ روشها ۲۴
۳-۲-۱ عملیات صحرایی.. ۲۵
۳-۲-۲ روش انتخاب نمونه(روش نمونه گیری) ۲۵
۳-۲-۳:تعیین میزان تولیدات در هر بخش وتعیین درصد افت… ۲۶
۳-۲-۳-۱ نشانه گذاری درختان. ۲۶
۳-۲-۳-۲ قطع درختان: ۲۶
۳-۲-۳-۳ تجدید حجم درختان: ۲۶
۳-۲-۳-۴ تبدیل درختان. ۲۷
۲-۲-۳-۵ اندازه گیری محصولات… ۲۷
فصل چهارم: نتایج. ۳۰
۴- نتایج.. ۳۱
۴-۱- تعداد در هکتار در طبقات قطری سری یک… ۳۱
۴-۲- حجم در هکتار در طبقات قطری سری یک… ۳۲
۴-۳- تعداد در هکتار گونه راش در طبقات قطری سری یک… ۳۳
۴-۴- حجم در هکتار گونه راش در طبقات قطری سری یک… ۳۵
۴-۵- تعداد در هکتار گونه ها در پارسل ۲۳٫ ۳۶
۴-۶- حجم در هکتار گونه های مختلف در پارسل ۲۳٫ ۳۸
۴-۷- کلاسه بندی درختان نشانه گذاری شده در پارسل.. ۳۸
۴-۸- تعیین تعداد درختان در هر کلاسه قطری.. ۳۹
۴-۹- تولیدات روش سنّتی.. ۴۰
۴-۹-۱- تعیین مقادیر حجم کلاسه های قطری در مرحله نشانه گذاری، تجدید حجم صنعتی، تجدید حجم هیزمی و تجدید حجم کل (صنعتی و هیزمی)…………۳۵
۴-۹-۱-۱- حجم نشانه گذاری در کلاسه های قطری.. ۴۰
۴-۹-۱-۲- حجم تجدید حجم صنعتی در کلاسه های قطری.. ۴۰
۴-۹-۱-۳- حجم تجدید حجم هیزمی در کلاسه های قطری.. ۴۰
۴-۹-۱-۴- حجم کل تجدید حجم (صنعتی و هیزمی) در کلاسه های قطری.. ۴۱
۴-۹-۲- تعیین درصد حجم تجدید حجم صنعتی و حجم تجدید حجم کل (صنعتی و هیزمی) نسبت به نشانه گذاری ۴۲
۴-۹-۳- درصد حجم چوب آلات الواری و تراورسی نسبت به تجدید حجم صنعتی.. ۴۲
۴-۹-۴- حجم استحصال صنعتی درروش بهره‌برداری سنتی.. ۴۴
۴-۹-۵- درصد حجم استحصال صنعتی درروش بهره‌برداری سنتی.. ۴۴
۴-۹-۶: حجم استحصال هیزمی درروش بهره‌برداری سنتی.. ۴۶
۴-۹-۷ درصد حجم استحصال هیزمی نسبت به تجدید حجم هیزمی درروش بهره‌برداری سنتی.. ۴۶
۴-۹-۸- درصد حجم استحصال هیزم نسبت به تجدید حجم کل (صنعتی و هیزمی) درروش بهره‌برداری سنتی ۴۸
۴-۹-۹- حجم استحصال کل (صنعتی و هیزمی) درروش بهره‌برداری سنتی.. ۴۹
۴-۹-۱۰- درصد استحصال کل (صنعتی و هیزمی) نسبت به تجدید حجم کل (صنعتی و هیزمی) درروش بهره‌برداری سنتی ۵۰
۴-۱۰- تولیدات روش صنعتی ۵۱
۴-۱۰-۱: تعیین مقادیر حجم کلاسه های قطری در مرحله نشانه گذاری، تجدید حجم صنعتی، تجدید حجم هیزمی و تجدید حجم کل (صنعتی و هیزمی) ۵۱
۴-۱۰-۱-۱- حجم نشانه گذاری در کلاسه های قطری.. ۵۱
۴-۱۰-۱-۲: حجم تجدید حجم صنعتی در کلاسه های قطری.. ۵۲
۴-۱۰-۱-۳ حجم تجدید حجم هیزمی در کلاسه های قطری.. ۵۲
۴-۱۰-۱-۴ حجم کل تجدید حجم (صنعتی و هیزمی) در کلاسه های قطری.. ۵۲
۴-۱۰-۲- تعیین درصدحجم تجدیدحجم صنعتی و حجم تجدید حجم کل نسبت به نشانه‌گذاری.. ۵۳
۴-۱۰-۳- درصد استحصال گرده بینه نسبت به تجدید حجم صنعتی.. ۵۴
۴-۱۰-۴- حجم استحصال صنعتی در روش بهره‌برداری صنعتی.. ۵۵
۴-۱۰-۵- درصد استحصال صنعتی نسبت به تجدید حجم صنعتی در روش بهره‌برداری صنعتی.. ۵۶
۴-۱۰-۶- حجم استحصال هیزمی در روش بهره‌برداری صنعتی.. ۵۷
۴-۱۰-۷- درصد استحصال هیزمی نسبت به تجدید حجم هیزمی در روش بهره‌برداری صنعتی.. ۵۷
۴-۱۰-۸- درصد استحصال هیزم نسبت به تجدید حجم کل (صنعتی و هیزمی) در روش بهره‌برداری صنعتی ۵۸
۴-۱۰-۹- حجم استحصال کل (صنعتی و هیزمی) ۶۰
۴-۱۰-۱۰- درصد استحصال کل (صنعتی و هیزمی) نسبت به تجدیدحجم کل (صنعتی و هیزمی) ۶۰
۴-۱۱ افت چوب در روش بهره برداری سنتی و روش بهره برداری صنعتی.. ۶۲
۴-۱۱-۱- درصد افت الواری و تراورسی نسبت به تجدید حجم صنعتی.. ۶۲
۴-۱۱-۲- درصد افت استحصال صنعتی نسبت به تجدید حجم صنعتی در روش بهره برداری سنتی ۶۲
۴-۱۱-۳ درصد افت کل استحصال (صنعتی و هیزمی) نسبت به تجدید حجم کل (صنعتی و هیزمی) در روش بهره برداری سنّتی.. ۶۴
۴-۱۱-۴- درصد افت حجم گرده بنیه نسبت به تجدید حجم صنعتی.. ۶۵
۴-۱۱-۵- درصد افت استحصال صنعتی نسبت به تجدید حجم صنعتی در روش بهره برداری صنعتی ۶۶
۴-۱۱-۶ درصد افت کل استحصال (صنعتی و هیزمی) نسبت به تجدید حجم کل (صنعتی و هیزمی) در روش بهره برداری صنعتی.. ۶۷
فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری. ۶۹
پیشنهادات: ۷۱
فهرست منابع: ۸۳
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول ۴-۱- تراکم درختان به تفکیک طبقه قطری بر حسب تعداد در هکتار و درصد …….. ۲۸
جدول ۴-۲- موجودی سرپا براساس طبقات قطری بر حسب متر مکعب در هکتار و درصد ۲۹
جدول ۴-۳- تعداد در هکتار گونه راش بر حسب طبقه قطری در سری یک …………………. ۳۰
جدول ۴-۴- موجودی سرپای گوشه راش در طبقات قطری ……………………………………… ۳۱
جدول ۴-۵- تعداد در هکتار در پارسل ۲۳……………………………………………………………. ۳۲
جدول ۴-۶- حجم در هکتار در پارسل ۲۳……………………………………………………………. ۳۳
جدول ۴-۷- کلاسه های قطری و حدود طبقات قطری هر کلاسه ………………………………. ۳۴
جدول ۴-۸- تعداد درخت اندازه گیری شده در هر کلاسه قطری ……………………………….. ۳۵
جدول ۴-۹- حجم تجدید حجم هیزمی در کلاسه های قطری……………………………………. ۳۶
جدول ۴-۱۰- تعیین درصد حجم تجدید حجم صنعتی و حجم تجدید حجم کل نسبت به زمان نشانه‌گذاری ۳۷
جدول ۴-۱۱- درصد حجم چوب آلات الواری و تراورسی نسبت به تجدید حجم صنعتی .. ۳۸
جدول ۴-۱۲- حجم استحصال صنعتی ………………………………………………………………… ۳۹
جدول ۴-۱۳- درصد حجم استحصال صنعتی نسبت به تجدید حجم صنعتی ………………… ۳۹
جدول ۴-۱۴- حجم استحصال هیزمی………………………………………………………………….. ۴۰
جدول ۴-۱۵- درصد حجم استحصال هیزمی به تجدید حجم هیزمی …………………………… ۴۱
جدول ۴-۱۶- درصد حجم استحصال هیزم نسبت به تجدید حجم کل (صنعتی و هیزمی)…. ۴۲
جدول ۴-۱۷- جدول حجم استحصال کل ……………………………………………………………. ۴۳
جدول ۴-۱۸- درصد استحصال کل نسبت به تجدید حجم کل ………………………………….. ۴۳
جدول ۴-۱۹-حجم نشانه گذاری و حجم تجدید حجم صنعتی و حجم تجدید حجم هیزمی و حجم تجدید حجم هیزمی بر حجم کل تجدید حجم (صنعتی و هیزمی)…………………………………………………………………….. ۴۵
جدول ۴-۲۰- درصد حجم استحصال هیزمی به تجدید حجم هیزمی …………………………… ۴۲
جدول ۴-۲۱- درصد استحصال حجم گرده بینه نسبت به تجدید حجم صنعتی ………………. ۴۷
جدول ۴-۲۲- درصد حجم استحصال صنعتی و درصد استحصال صنعتی نسبت به تجدید حجم صنعتی ۴۸
جدول ۴-۲۳- حجم استحصال هیزمی و درصد استحصال هیزم نسبت به تجدید حجم هیزمی ۴۹
جدول ۴-۲۴- درصد حجم استحصال هیزم نسبت به تجدید حجم کل (صنعتی و هیزمی)…. ۵۱
جدول ۴-۲۵- حجم استحصال کل (صنعتی و هیزمی)……………………………………………… ۵۱
جدول ۴-۲۶- درصد استحصال کل نسبت به تجدید حجم کل…………………………………… ۵۲
جدول ۴-۲۷- درصد افت الواری و تراورسی نسبت به تجدید حجم صنعتی…………………. ۵۳
جدول ۴-۲۸- درصد افت استحصال صنعتی نسبت به تجدید حجم صنعتی…………………… ۵۴
جدول ۴-۲۹- درصد افت کل استحصال نسبت به تجدید حجم کل…………………………….. ۵۵
جدول ۴-۳۰- درصد افت حجم گرده بینه نسبت به تجدید حجم صنعتی……………………… ۵۶
جدول ۴-۳۱- درصد افت استحصال صنعتی نسبت به تجدید حجم صنعتی…………………… ۵۷
جدول ۴-۳۲- درصد افت کل استحصال نسبت به تجدید حجم کل…………………………….. ۵۸
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار ۴-۱- تعداد در هکتار در طبقات قطری مختلف در سری یک…………………………… ۲۸
نمودار ۴-۲- حجم در هکتار در طبقات قطری مختلف در سری یک…………………………… ۳۰
نمودار ۴-۳- تعداد در هکتار گونه راش در طبقات قطری سری یک……………………………. ۳۱
نمودار ۴-۴- حجم در هکتارگونه راش در طبقات قطری سری یک……………………………… ۳۲
نمودار ۴-۵- تعداد در هکتار گونه‌ها در پارسل ۲۳………………………………………………….. ۳۳
نمودار ۴-۶- حجم در هکتار گونه ها در پارسل ۲۳…………………………………………………. ۳۴
نمودار ۴-۷- درصد حجم چوب آلات الواری و تراورسی نسبت به تجدیدحجم صنعتی ….. ۳۸
نمودار ۴-۸- درصد استحصال صنعتی نسبت به تجدید حجم صنعتی………………………….. ۴۰
نمودار ۴-۹- درصد حجم استحصال هیزمی نسبت به تجدید حجم هیزمی…………………….. ۴۱
نمودار ۴-۱۰- درصد حجم استحصال هیزم نسبت به تجدید حجم کل………………………… ۴۲
نمودار۴-۱۱- درصد استحصال کل (صنعتی و هیزمی) نسبت به تجدید حجم کل (صنعتی و هیزمی) ۴۴
نمودار ۴-۱۲- درصد استحصال گرده بنیه نسبت به تجدید حجم صنعتی……………………… ۴۷
نمودار ۴-۱۳- درصد حجم استحصال صنعتی نسبت به تجدید حجم صنعتی………………… ۴۹
نمودار ۴-۱۴- درصد استحصال هیزم نسبت به تجدید حجم هیزمی…………………………….. ۵۰
نمودار ۴-۱۵- درصد حجم استحصال هیزمی نسبت به تجدید حجم کل……………………….. ۵۲
نمودار ۴-۱۶- درصد افت الواری تراورسی نسبت به تجدید حجم صنعتی…………………….. ۵۳
نمودار ۴-۱۷- درصد افت استحصال صنعتی نسبت به تجدیدحجم صنعتی در روش بهره‌برداری سنتی ۵۵
نمودار ۴-۱۸- درصد افت استحصال کل نسبت به تجدید حجم کل در روش بهره بردار سنتی
………………………………………………………………………………………………………………….. ۵۶
نمودار ۴-۱۹- درصد افت حجم گرده‌بینه نسبت به تجدید حجم صنعتی……………………….. ۵۷
نمودار ۴-۲۰- درصد افت استحصال صنعتی نسبت به تجدیدحجم صنعتی در روش بهره‌برداری صنعتی ۵۸
نمودار ۴-۲۱- درصد افت کل استحصال نسبت به تجدید حجم کل در روش بهره برداری صنعتی ۵۹
فهرست نقشه‌ها
نقشه ۳-۱- نقشه توپوگرافی پارسل ۲۳ از سری یک امام زاده ابراهیم…………………………… ۲۰
نقشه ۳-۲- نقشه جهت جغرافیایی پارسل ۲۳ از سری یک امام زاده ابراهیم…………………… ۲۱
نقشه ۳-۳- نقشه ارتفاع از سطح دریا پارسل ۲۳ از سری یک امام زاده ابراهیم……………….. ۲۲
دانلود کنید
عضو شوید
عضویت سریع
آمار
وب سایت:
آمار مطالب
آمار بازدید
